ÇARŞI-14

Güven bakkaliyesinin alt tarafında, (Şimdiki Aziz Kara'nın dükkanı) Cevdet Alış ve Ahmet Çınar'ın berber dükkanları vardı. Cevdet Alış dükkanını daha sonra Baki Dikici ve Ömer Yılmaz'a devretti. (1) Bu dükkanlar, diğerlerine göre biraz moderndi ve aynaları elips şeklindeydi. Önceleri ustura sonra da Perma Sharp jilet kullanırlardı. Usturalar duvara sabitlenmiş 40-50 santim uzunluğunda, 10 santim genişliğinde siyah kayışa benzer lastik gibi bir şeyle bilevlenirdi.

Diğer berberler; önceleri Zaza ve Job sonraları Rus jiletleri kullanırlardı. Berberler kolonya da satardı. Kolonyalar büyük ve oval cam şişelerde muhafaza edilirdi. Yan tarafında göstergeli bir tüpe doldurulup ondan sonra şişelere doldurulurdu. PE-RE-JA piyasadan çekilince, Balıkesir'in Esmen marka kolonyaları satılmaya başlandı. Traştan sonra, çıraklar kolonya tutardı.

Canip Onat’ın ve Nazir Değerli’nin lokantaları yanyanaydı. (2)Yan tarafta başkanlığını Sadrettin Demircioğlu (3)memurluğunu Sadrettin Kuran’ın yaptığı Esnaf Kefalet Kooperatifi vardı. Yönetimde, Kazım Özaslan (4) ve Zeki Deren bulunmaktaydı. Yanda, Yusuf Kutman ve Orhan Kılıç’ın terzi dükkanları vardı. Aygaz bayiliği yapan Zeki Korkmaz, hem de toptan ayçekirdeği ticareti yapardı. Bitişikte, Ahmet Köse’nin berber dükkanı, (5) tam köşede Mehmet Destegülün üst katı ev olan bakkal dükkanı bulunmaktaydı.

Selahattin Erdişli'nin bakkal dükkanı, sonradan Sadrettin tapur’un gazete bayiliği dükkanı oldu. Biraz iç kısımda; Necati Kafkas'ın evi, yanda ise Necati Efe'nin mobilya mağazası vardı. Necati Efe daha sonra, İbrahim Bayoğlu’nun yanına taşındı.

Köşeyi sağa dönünce; Demir Ticaret mağazası, kahvehane ve Cihan Kağızmanlının bahçeli evi vardı. (Oğulları, Maksut, Tahsin Yasin ve Kenan) Biraz ilerde de hem berber hem de bisiklet kiralayan Asım Kanal'ın dükkanı vardı. Bu dükkan daha sonra yeniden yapılıp Cancan isminde kahvehane oldu. Yanda ise (Ziraat Bankası'nın karşısı) Hamit Kafkas’ın evi vardı. (İlhami abinin babası.)

Nazir Değerli’nin lokantasının karşısında Samet ve İshak Özkan’ın dükkanları vardı. Tabelada şöyle yazardı; ''Samet Bakkaliyesi, İshak Özkan'' Bu dükkan daha sonra yaklaşık 50 m. aşağıda köşedeki meyve halindeki dükkana taşındı. Sonraları büyük çermiği işleten Nurettin Tapur'un terzi dükkanının yanında, C.G.P. nin (Cunhuriyetçi Güven Partisi, başkanı Turhan Feyzioğlu.. Amblemi ise koçtu.) bürosu vardı. Yanında ise Kazım Özaslan’ın Sınger dikiş makinaları bayisi dükkanı bulunmaktaydı. Zafer Altuğ ve Bünyami Ucun’un beraber kurdukları modern bir şekilde dizayn edilmiş market ve yanında da Tahsin Gözeler’in elektrik malzemeleri satan küçük bir dükkan vardı. Bu dükkanı daha sonra Salih Gözeler çalıştırmaya başladı.

Muhsin Atmaca’nın terzi dükkanı ve Sefer Avcının kasap dükkanı yanyanaydı. Bitişiğinde modern marketi olan Emrullah Civelek daha sonra, Yücel Ayık'ın yakınında market açtı. Akabinde de Araklı'da kahvecilik yaptı ve yakın zamanda rahmetli oldu. Karşı tarafta Kemal Kırım’ın evi vardı. Bu ev yıkılıp yeni yapılan büyükçe hal binasına dahil edildi.

Başkanlığını Fazıl Özçolak’ın yaptığı Çiftçi Koruma Derneği binası yanında da Ülkü Ocakları vardı. Bitişikte Samet ve İshak Özkan’ın bakkal dükkanı, hal kapısının girişindeydi. Devamında Özcan’ların pastanesi, hemen yanında da küçük içki satılan ve tabelada ‘’Bayii Niyazi’’ yazan dükkan bulunmaktaydı. Yanda Öğretmenler lokali, sinema ve havuzlu bahçe vardı. Kaldırımda ise Erzurum Hasankale arası çalışan Chevrolet taksi durağı vardı. Durağın karşısında minibüs durağı ve kapısında Ş P. (Şen park) yazan çay bahçesi vardı.
Parkın köşesinde; Bülent Takgil'in dondurma dükkanı ile hacı Seffan Dölekli ve Kamil Koçak'ın beraber çalıştırdıkları otobüs yazıhanesi vardı. Burası daha evvelden, Erzurum'a giden minibüslere ait yazıhane idi.

DİPNOTLAR

1-Baki Dikici hem berber hem de gazete bayiliği yapıyordu. Ankara matbaalarından yola çıkan; Ga-me-da ve Hür dağıtım arabaları gazeteleri saat 13 civarında gelirdi.

2-Remzi Değerli dedi ki; lokantaya, günde 150 tane lavaş, 600’e kadar da somun ekmek gelirdi. Lavaşları Rehim babadan alırdık. Çok kere akşama doğru ekmek bulunmazdı, lokantaları dolaşırdım. Nazir Değerli’nin Saray Lokantasından (Remzi olmasa dahi, beni tanıdıklarından..) dilimlenmiş olsa bile, ekmek satarlardı. Bu jestiyonu da hiç unutamam.

3-Sadrettin Demircioğlu, 1980 yılında belediye başkanlığı yaptı.

4-Kazım Özaslan aynı zamanda Sınger dikiş makinaları yetkili bayisiydi ve dükkanı karşı kaldırımdaydı. Sınger, daha sonra transistörlü radyo da çıkarmaya başladı. Kazım Özaslan’ın evi, bizim evin yanındaydı ve kendisine Kazım dayı derdik. Hürriyet gazetesi alırdı, Bahar sigarasını bıçağıyla ikiye kesip ağızlığıyla içerdi.

5-Başta İsmail Hakkı Serin olmak üzere, bütün berberler diş de çekerdi. Arka ceplerinde diş çekmek için penseleri bulunurdu. Dişi çekilecek çocuklara hafifçe yaklaşılır, ‘’dişine bakayım.’’ Denilip hızlıca çekilirdi.. Kışla yolunda modern diş koltuğu olan kaçak diş çekenler de vardı. Bazen de, ipin bir ucu kapıya diğer ucu dişe bağlanırdı. Dişi ağrıyanın korku dolu bakışları altında, kapı hızlıca açılırdı..

Remzi Değerli, A. Yaşar Bayoğlu ve Cegiz Deren’e katkılarından dolayı teşekkür ederim.
ÇARŞI 15; Behile ablanın evinden, PTT'ye kadar olan bölümüyle sona erecek.